Jak zlikwidować glony w oczku wodnym? Poradnik

Glony to bardzo powszechny problem w stawach i akwariach. Jest to rodzaj rośliny, która może rosnąć w wodzie i może być szkodliwa dla ekosystemu.

Glony w oczku wodnym są głównymi producentami tlenu oraz stanowią ostatnie ogniwo łańcucha pokarmowego. Problemem zatem nie jest  samo ich istnienie, ale ich zbyt duża ilość. Inwazja glonów, szczególnie w przydomowym oczku wodnym lub stawie, bardzo często prowadzi do zachwiania jego równowagi biologicznej i hamuje procesy samooczyszczania się wody.

Niekontrolowany wzrost zielenic i sinic  zmniejsza twardość węglanową i powoduje wahania wartości pH – najważniejszych parametrów wody. Nadmiar glonów przyczynia się również do obniżenia zawartości tlenu w wodzie a zbiornik zmienia się szybko z ozdoby naszego ogrodu w nieestetyczną i cuchnącą kałużę.

Fitoplankton zbierający się pod powierzchnią wody znacznie ogranicza dopływ światła słonecznego do głębszych warstw zbiornika wodnego, co hamuje proces fotosyntezy u roślin wodnych, powodując ich zamieranie.

Niektóre gatunki glonów wydzielają nawet substancje trujące. Toksyny metaboliczne sinic mogą prowadzić u człowieka do alergii, astmy, egzemy, a nawet  uszkadzać nerwy. W takiej sytuacji walka z glonami i niedopuszczanie do ich ponownego namnażania staje się wręcz koniecznością.

Aby działania przyniosły pożądany efekt, a środowisko było bezpieczne, w walce z glonami trzeba stosować metody naturalne i preparaty ekologiczne. Istotne jest też wyeliminowanie wszystkich przyczyn ich ewentualnego powstawania.

Glony, podobnie jak wszystkie rośliny, potrzebują do rozwoju przede wszystkim światła słonecznego i substancji odżywczych, na które w głównej mierze składają się związki fosforu, azotu, węgla  i potasu. Wystarczy zatem ograniczyć dostęp światła i fosforanów, a ilość glonów w oczku wodnym lub stawie ogrodowym zmniejszy się.

Warto o tym pomyśleć już na etapie wyboru miejsca na oczko wodne – usytuowanie w cieniu naturalnie zmniejszy dopływ światła, pomóc mogą również rośliny o dużych liściach pływających po powierzchni wody.

Skupmy się zatem najpierw, jak możemy przeciwdziałać w powstawaniu glonów.

Jeśli nasz zbiornik wodny jest dopiero w fazie planowania, warto pamiętać, aby miał on dość zróżnicowane strefy głębokości. W strefach płytszych będziemy mieli miejsce na obsadę roślin wodnych, natomiast strefa głęboka wyhamuje skutecznie nagrzewanie się zbiornika w letnie upały a co za tym idzie, spowolni rozwijanie się glonów. Strefa głębokiej wody stworzy nam również dobre środowisko do zimowego przetrwania dla ewentualnych ryb i innych stworzeń.

Dlatego ważne jest by we właściwy sposób dbać o oczko wodne latem – sprawdź w naszym poradniku jak to zrobić:https://garden-system.pl/oczko-wodne-w-ogrodzie-jak-dbac-o-nie-latem/

Kolejnym ważnym elementem przy budowie zbiornika, jest wykonanie zapory kapilarnej. Metod wykonania takiej zapory jest wiele, najczęściej wykonywana jest za pomocą wywinięcia folii na obrzeżach zbiornika, w taki sposób, aby stworzyć naturalną zaporę przed spływającą wodą opadową. W miejscach o bardzo dużym nachyleniu terenu w stronę zbiornika, warto tam wykonać dodatkową zaporę zasypując w żwirze przed linią brzegową zbiornika zwykła rurę drenarską. Tak wykonane zabezpieczenia chronić będą nasz zbiornik przed wpływaniem do niego niepożądanych substancji organicznych i nawozów po każdym ulewnym deszczu. Ograniczymy tym samym dostęp do zbiornika fosforanom, które są odżywką dla glonów.

Błędem, jaki popełniają niektórzy właściciele oczek wodnych, jest napełnianie i uzupełnianie takiego zbiornika wodą opadową z dachów. Po pierwsze woda deszczowa nie jest już, jak dawniej czystym źródłem wody, lecz przysłowiową tablicą Mendelejewa. Dodatkowo też z wodą deszczową trafiać będą do zbiornika wszystkie zanieczyszczenia i związki organiczne zalegające na dachu i w rynnach. W konsekwencji nawet, jeśli zbiornik wyposażony będzie w bardzo wydajny system filtracyjny, po każdym dolaniu wody opadowej zbiornik będzie się zielenił niczym dobrze nawieziony trawnik.

Obsada roślin wodnych jest bardzo dobrym sposobem na to, aby zwiększyć skuteczność samooczyszczania się zbiornika. Odpowiednia obsada może doskonale wspomagać system filtracyjny naszego oczka wodnego.

Najbardziej odpowiednimi roślinami są tak zwane rośliny repozycyjne. Niektóre z nich wpływać będą na natlenianie zbiornika, niektóre na filtrację wody poprzez sedymentację materiału zawieszonego, inne też pobierają i rozkładają substancje mineralne i organiczne a jeszcze inne potrafią wchłaniać azotany i fosforany a nawet szkodliwe substancje.

Zalecane są więc: Kaczeniec, Kosaciec Gładki, Babka Wodna, Moczarka Kanadyjska, Wywłócznik Kłosowy, Pałka Drobna, Pałka Wysmukła, Okrężnica Bagienna, Grzybień w różnych odmianach, Knieć Błotna, Niezapominajka Błotna, Żabieniec oraz Mięta Wodna. Do sadzenia najlepiej stosować specjalne kosze po to, by mieć zawsze pod nadzorem ich rozrost.

Dotyczy to głównie gatunków bardzo ekspansywnych, jak np. Pałka Wodna, które po wielu latach bez kontroli mogą zdominować znaczną część zbiornika. Bardzo ważne, aby sadząc rośliny wodne stosować do tego celu tylko żwiry lub jeśli koniecznie substraty, to tylko mineralne i nie zawierające żadnych nawozów.

Aby rośliny mogły być sprzymierzeńcem w procesach filtracji i poprawy jakości wody muszą czerpać substancje pokarmowe z wody a nie z podłoża. Zdarza się bardzo często, że po obsadzeniu roślin wodnych z wykorzystaniem podłoży z nawozem, rozpoczyna się w naszym zbiorniku wykwit glonów nitkowatych a ich największe ilości znajdują się właśnie na donicach z roślinami.

Dostarczone w ten sposób fosforany przyczynią się niestety do wzrostu glonów, które w konsekwencji i tak zdominują wszystkie rośliny wodne.

Dobrany odpowiednio do wielkości zbiornika oraz stanu jego zarybienia system filtracji. To bardzo ważny punkt, który zdecydowanie wpłynie zarówno na zmniejszanie liczby glonów ale również pozwoli na utrzymanie zbiornika we wzorowej kondycji, w równowadze biologicznej i z klarowną, czystą wodą.

Istotne jest, aby system wyposażony był zarówno w filtrację mechaniczną, jak i biologiczną. W części mechanicznej następować będzie wyłapywanie i odfiltrowywanie substancji stałych, natomiast w części biologicznej umieszczone tam media umożliwią  zasiedlenie się bakterii nitryfikacyjnych odpowiedzialnych za biologiczne oczyszczanie stawu.

Nieodzownym elementem systemu filtracji powinna być też lampa UV (np. Bitron ECO OASE), która z powodzeniem eliminować będzie nadmiar zarodników glonów, ale też szkodliwe bakterie (np. Pałeczka Ropy Błękitnej) i inne patogeny oraz liczne odmiany nicieni i innych pasożytów.

Informacja ta powinna uświadomić zwłaszcza tych, którzy chcą swój zbiornik wykorzystywać do celów kąpielowych i rekreacyjnych, ale cechy bezpiecznej wody powinny posiadać też wszelkiego rodzaju zbiorniki ozdobne, zarówno te zarybione jak i te bez zarybienia.

Jeśli nasz zbiornik nie jest jednak wyposażony w system filtracyjny, lub jest on zbyt mało wydajny do jego wielkości lub stanu zarybienia należy regularne oczyszczać zbiornik z mułu i osadów dennych.

Usuwanie szlamu z oczka wodnego.

Sposoby są na to dwa: mechaniczny za pomocą odkurzacza do szlamu (seria PondoVac OASE), albo za pomocą preparatu bakteryjnego, który rozkłada nam osady denne (Sedi Free OASE).

Odkurzacz do oczka wodnego jest bardzo skuteczny w usuwaniu mułu i szlamu z oczka wodnego. Jest to prosta i szybka metoda. Jednak ma wadę: wraz z mułem usuwane są także mikroorganizmy, które są bardzo potrzebne dla równowagi biologicznej.

Druga metoda usuwania szlamu z oczka wodnego to preparat Oase SediFree likwidujący organiczne osady przy pomocy specjalnych, wysokowydajnych bakterii. Granulat z aktywnym tlenem przedostaje się do mułu i natlenia go. Ostatecznie następuje rozkład mułu i szlamu. Twój staw ogrodowy może ponownie stać się wolnym od szlamu zbiornikiem, bez wymiany wody czy pogłębiania. Jednocześnie Oase SediFree zapobiega ponownemu zamulaniu, trwałemu zmętnieniu i powstawaniu glonom. Należy pamiętać, aby zadbać o dotlenienie zbiornika w czasie kuracji, gdyż bakterie do rozkładu szlamu zużywają duże jego ilości.

Właściciele zbiorników z zarybieniem, powinni unikać przekarmiania ryb i stosować pokarm wolny od fosforanów. Niestety na rynku pokarmów dla ryb znajdują się często produkty nie zasługujące nawet na miano paszy, która nie dość, że jest uboga w składniki pokarmowe to jeszcze dodatkowo destabilizuje nam biotop całego zbiornika. Należy też kontrolować populację ryb, bo im jest ich więcej, tym więcej powstających w wyniku przemiany materii składników szkodliwych, które trzeba usunąć z naszego zbiornika.

Nawet przy spełnieniu większości warunków, niepożądane substancje mogą trafić do naszego zbiornika. Przyniesione z deszczem lub wiatrem, w trakcie dolewania wodą głębinową, która może być również bogata w fosforany, czy wreszcie w skutek przemiany materii ryb znajdujących się w oczku wodnym.

Aby pozbyć się tych składników, będących potencjalną odżywką dla glonów należy stosować preparaty absorbujące azotany i fosforany. Preparaty takie znajdują się często w dobrej klasy filtrach (np. OASE Biotec ScreenMatic) w formie specjalnych wkładów, jednak mają one swoją ograniczoną chłonność i co pewien czas należy je wymieniać.

Preparaty te dostępne są również w formie płynnej do stosowania bezpośredniego w zbiornikach wodnych (np. Phosless Direct OASE) lub w postaci specjalnych kartridżów (PhosLess Flow i PhosLess Power Flow OASE)  wpinanych w system filtracyjny lub cyrkulacyjny.

Niesamowita ochrona przed glonami dzięki Oase PhosLess Direct z natychmiastowym efektem wiąże nadmiar fosforanów, skutecznie ograniczając w naturalny sposób niepożądany wzrost glonów w oczku wodnym. Dodatkowo produkt ten wiąże również toksyczne siarkowodory, które powodują nieprzyjemny zapach. Aplikacja jest wyjątkowo wygodna: wystarczy wsypać zawartość PhosLess Direct do stawu. 

Oase Phosless Direct wiąże również fosforany w strefach beztlenowych, takich jak błoto ze stawu (500 ml wiąże do 80 g fosforanów). Produkt ten można używać przez cały rok. W chłodniejszych miesiącach (od października do marca) fosforany usuwane są przed rozwojem glonów. W cieplejszym sezonie (od kwietnia do sierpnia) preparat stosuje się profilaktycznie aby zapobiec rozrostowi alg. Kolejnym atutem tego produktu jest jego możliwość bezpiecznego stosowania go nawet w zarybionych oczkach wodnych. 500 ml w zupełności wystarczy do oczek o pojemności 10 m³.

Glony nitkowate w oczku wodnym – usuwanie i likwidacja

Jeżeli w naszym zbiorniku glony już się pojawiły glony nitkowate należy zastosować preparaty do ich likwidacji. Na rynku dostępnych jest sporo bezpiecznych środków do walki z glonami, jednocześnie nie zaburzając równowagi biologicznej złożonego ekosystemu wodnego. Zalecamy stosowanie preparatów z ważnymi certyfikatami dopuszczenia oraz przetestowanymi pod względem oddziaływania na ludzi i zwierzęta np. Algo Direct.

To niezawodne rozwiązanie, które sami testowaliśmy i polecamy każdemu, kto zmaga się z tym problemem.

Niesamowity preparat Oase AlGo Direct jest idealny środkiem do szybkiego i miejscowego oczyszczania glonów nitkowatych poprzez uwalnianie aktywnego tlenu. Algo Direct jest niezwykle skuteczny, co oznacza, że glony są zabijane w najkrótszym możliwym czasie, a następnie można je łatwo usunąć za pomocą siatki stawowej. Wszelkie pozostałe glony są rozkładanie biologicznie pod wpływem działania mikroorganizmów. 500 ml wystarczy na staw o objętości 10 m^3.

Aby uzyskać optymalną suplementację, zalecamy dodatkowe stosowanie preparatu do pielęgnacji stawu Oase OptiPond i preparatu do ochrony przed algami Oase PhosLess.

Analiza wody w oczku wodnym

Jakość wody jest kluczowym czynnikiem dla równowagi biologicznej w stawie oraz zdrowia ryb i innych mieszkańców oczka wodnego. W związku z tym od czasu do czasu zaleca się sprawdzenie parametrów wody i w razie potrzeby podjęcia działań korygujących.

Badajmy parametry wody w naszym zbiorniku. Właściwe parametry wody, które dla stawów i oczek wodnych wynoszą odpowiednio: twardość węglanowa (KH) – powyżej  5,5 dH, a odczyn pH – od 7,4 do 8,4 świadczą o stabilizacji ekosystemu wodnego  i utrzymaniu takich związków, jak: azotyny, azotany i amoniak na bezpiecznym poziomie. Dobrą metodą jest badanie za pomocą testów paskowych AquaCheck, która w prosty i szybki sposób pozwala zbadać podstawowe parametry wody. Dla bardziej wymagających polecamy zestaw walizkowy do analizy wody Profi-Set OASE.

Oczko wodne może być w naszym ogrodzie ważnym elementem dekoracyjnym i ulubionym miejscem naszego relaksu. Z pewnością stanie się tak, jeśli zadbamy o jego kondycję i postaramy się unikać popełniania błędów, które zaburzają jego równowagę biologiczną.